Φωτοβολταϊκά Συστήματα Net Metering Έτοιμα Πακέτα προσφορών με εγκατάσταση

 Για εγκαταστάσεις σε κατοικίες (οικιακά φωτοβολταϊκά Net metering) και για εγκαταστάσεις αγροτών, βρίσκεται προ των πυλών η έναρξη του προγράμματος "Φωτοβολταϊκά στη Στέγη" στο οποίο προβλέπεται (βάσει του οδηγού που προδημοσιεύτηκε 23 Μαρτίου 2023) η επιδότηση σε ποσοστό έως και 65% για το υποσύστημα της ΦΒ διάταξης και έως 100% στο υποσύστημα της μπαταρίας. Οι ενδιαφερόμενοι, νοικοκυριά και επαγγελματίες αγρότες, προκειμένου να ενταχθούν στο πρόγραμμα θα πρέπει να έχουν υπογεγραμμένη Σύμβαση Σύνδεσης αυτοπαραγωγού/αυτοκαταναλωτή αλλά δεν θα πρέπει να έχουν ενεργοποιήσει την εγκατάσταση Net Metering την ώρα που θα αιτηθούν την ένταξη στο πρόγραμμα. Υπογραμμίζουμε ότι σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Οδηγό, για τους αμιγώς ιδιώτες (δηλαδή εγκαταστάσεις σε σπίτια), είναι απαραίτητο να περιλαμβάνεται Σύστημα Αποθήκευσης (μπαταρία) στο υπό επιδότηση σύστημα. Για τους αγρότες δεν υφίσταται αυτή η υποχρέωση.

 Οι προσφορές μας ισχύουν ως έχουν και για τις επιδοτούμενες εγκαταστάσεις αρκεί να συνυπολογιστούν και οι δαπάνες για το σύστημα μπαταριών όπου δεν περιλαμβάνεται.

 Πρακτικά, ένα σύστημα αυτοπαραγωγής θα πρέπει να παράγει τόση ηλεκτρική ενέργεια όση καταναλώνει η εγκατάσταση σε ετήσια βάση. Άρα το ζητούμενο είναι να προσδιοριστεί η Κατανάλωση της Εγκατάστασης (πχ του σπιτιού) αλλά με μακροπρόθεσμη προοπτική με σκόπιμη και μια αναθεώρηση των ηλεκτρικών αναγκών δεδομένου ότι τώρα αναδύεται μια κατάσταση που προάγει τη λογική να καταναλώνουμε ενέργεια που μπορούμε να παράγουμε οι ίδιοι.

 Έτσι, η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος είναι με τη σειρά: α) Να προσδιορίσει τις ετήσιες ηλεκτρικές ανάγκες βάσει ιστορικού (πχ της τελευταίας τριετίας) β) Να εντοπίσει πιθανές προσθήκες ή αφαιρέσεις ηλεκτρικών καταναλώσεων που ενδέχεται να συμβούν στο μέλλον και γ) να εξετάσει την πιθανότητα να "εξηλεκτρίσει" καταναλώσεις που τώρα απορροφούν άλλες μορφές ενέργειας (πχ βενζίνη, πετρέλαιο, φυσικό αέριο).

 Με την ολοκλήρωση της προηγούμενης διαδικασίας ο ιδιώτης (αλλά και ο επαγγελματίας ομοίως) καταναλωτής μπορεί να έχει μια όσο γίνεται αντικειμενικότερη εικόνα για τις μέσες ετήσιες ανάγκες του σε ηλεκτρική ενέργεια για τα επόμενα αρκετά χρόνια (μην ξεχνάμε ότι το νετ μετερινγκ έχει ορίζοντα 25ετίας). Ακολούθως, θα πρέπει να συνυπολογιστούν οι σχετικές αντικειμενικές και τεχνικές προϋποθέσεις οι οποίες επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα το σύνολο του ΦΒ συστήματος και ως τέτοιες αναφέρουμε, τον διαθέσιμο χώρο εγκατάστασης (βασικά τη επιφάνεια ΦΒ πεδίου), το είδος της παροχής (δηλαδή αν είναι μονοφασική ή τριφασική), η ισχύς σύνδεσης (γνωστή ως Νο παροχής) και φυσικά το επιτρεπόμενο από τον ΔΕΔΔΗΕ όριο ισχύος για συστήματα αυτοπαραγωγής (σήμερα 10kWp).

 Μολονότι στα στοιχεία των προσφορών μας περιλαμβάνεται και η δυναμικότητα παραγωγής καλό είναι αυτό να χρησιμοποιηθεί μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και η ακριβής διαστασιολόγηση του συστήματος (μελέτη εφαρμογής) να γίνει από κάποιον ειδικό.

 Αποτελεί ίσως το πλεονέκτημα-κλειδί της αυτοπαραγωγής. Όλοι γνωρίζουμε από την εμπειρία μας ότι μια από τις πλέον ενεργοβόρες λειτουργίες μιας κατοικίας είναι αυτή της θέρμανσης χώρων και νερού χρήσης, λειτουργίες που επιβαρύνουν σημαντικά το λογαριασμό των οικιακών εξόδων. Και αν για το νερό χρήσης έχουμε τη λύση του ηλιακού θερμοσίφωνα που μας εξασφαλίζει δωρεάν θέρμανση νερού για τις περισσότερες μέρες του χρόνου, δεν έχουμε κάτι αντίστοιχο για τη θέρμανση χώρων και είμαστε αναγκασμένοι να χρησιμοποιούμε καύσιμα, κυρίως πετρέλαιο ή φυσικό αέριο.

 Τώρα όμως με το πρόγραμμα Net Metering ανοίγεται για τον οικιακό μας προϋπολογισμό μια νέα προοπτική. Αφού έχουμε τη δυνατότητα να παράγουμε μόνοι μας την ηλεκτρική ενέργεια που χρειαζόμαστε, δεν έχουμε παρά να μετατρέψουμε το σύστημα θέρμανσης από σύστημα ορυκτού καυσίμου σε ηλεκτρικό σύστημα. Και φυσικά ο πλέον προσφορότερος τρόπος - από πολλές απόψεις - είναι η υιοθέτηση της χρήσης αντλίας θερμότητας και μάλιστα σε τρόπο ψύξης / θέρμανσης.

 Τί γίνεται όμως με το συνολικό κόστος; Τίποτα δεν επιτυγχάνεται δωρεάν. Και φυσικά το αρχικό κόστος εγκατάστασης (εάν επιλέξει κάποιος να κάνει ταυτόχρονη υλοποίηση) αυξάνεται σημαντικά. Ωστόσο, αν εξετάσουμε τη σχέση κόστους-οφέλους είναι σίγουρο ότι θα διαπιστώσουμε ότι πρόκειται για ένα εγχείρημα ιδιαίτερα επικερδές (με την έννοια της εξοικονόμησης χρημάτων στη διάρκεια ζωής των συστημάτων) και αντικειμενικά μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια πολύ αποδοτική επένδυση.

Μπορεί το Πρόγραμμα να ονομάζεται Αυτοπαραγωγή, όμως την μέγιστη απόδοση την προσεγγίζει όταν αξιοποιείται με τη λογική της Αυτοκατανάλωσης! Αυτό δεν σημαίνει τίποτα άλλο παρά το ότι, όσο περισσότερη από την παραγόμενη ενέργεια καταναλώνεται στην εγκατάσταση του καταναλωτή χωρίς να εγχέεται- αποθηκεύεται στο δίκτυο για ετεροχρονισμένη χρήση, τόσο καλύτερα είναι. Και αυτό διότι όταν "ρίχνουμε" ενέργεια στο δίκτυο (τις ώρες αυξημένης παραγωγής) και κατόπιν την "ξανατραβάμε" (πχ την νύχτα) τότε, για αυτήν την "βόλτα" στο δίκτυο έχουμε χρέωση (για κάποιες από τις λεγόμενες ρυθμιζόμενες χρεώσεις) στον λογαριασμό δεδομένου ότι ο συμψηφισμός επιτελείται επί της "ενέργειας" και όχι επί της "διακίνησης" στο δίκτυο.

Το σύστημα με αποθήκευση (μπαταρία) είναι ένας τρόπος βελτίωσης αυτής της δυσμένειας. Εγκαθιστώντας μια διάταξη με μπαταρίες μπορούμε να αποθηκεύουμε ηλεκτρική ενέργεια όταν έχουμε περίσσεια παραγωγής και να την χρησιμοποιούμε όταν την χρειαζόμαστε. Αυτή η τακτική είναι ικανή να αναβαθμίσει την αποδοτικότητα (με χρηματικά κριτήρια) του συστήματος σε ποσοστό που εκτιμάται από 5% έως 20%. Περαιτέρω, μπορεί να άρει κάποιους περιορισμούς που μπορεί να προκύψουν στη δυνατότητα διασύνδεσης (πχ σε περιοχές με κορεσμένο δίκτυο με συστήματα μη έγχυσης κλπ).

Η προσθήκη μπαταρίας στο σύστημα αυξάνει σημαντικά το κόστος εγκατάστασης (η τιμή του συστήματος διπλασιάζεται) ωστόσο είναι καλά νέα το γεγονός ότι πρόκειται να επιδοτηθεί έως και πλήρως από το εν αναμονή πρόγραμμα "Φωτοβολταϊκά στη Στέγη".

Γνωρίζοντας ότι ένα απλό φωτοβολταϊκό σύστημα έχει εν γένει ελάχιστο κόστος λειτουργίας είναι σχετικά εύκολο να εκτιμηθεί η ταχύτητα απόσβεσής του. Η εν λόγω εκτίμηση μπορεί να γίνει συγκρίνοντας το ολικό κόστος εγκατάστασης και την ετήσια εξοικονόμηση από τον λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος μέσω του συμψηφισμού. Εάν για παράδειγμα το κόστος ανέρχεται στο ποσό των 7.000€ και επιτυγχάνεται εξοικονόμηση 1.000€ ετησίως τότε σε επτά (7) έτη θα έχει επιστρέψει πίσω την αρχική δαπάνη και για το υπόλοιπο χρόνο ζωής του το σύστημα θα παράγει μόνο κέρδος. Φυσικά, το ακριβές ποσό εξοικονόμησης εξαρτάται από δύο παράγοντες: α) τον σημαντικότερο, που είναι η τιμή προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, όπου ακριβότερο ρεύμα οδηγεί σε ταχύτερη απόσβεση, και β) τον συντελεστή ταυτοχρονισμού κατανάλωσης/παραγωγής, όπου υψηλότερος συντελεστής οδηγεί σε μεγαλύτερο ετήσιο όφελος.

Σε γενικές γραμμές και με βάση τα σημερινά δεδομένα, η απόσβεση μιας εγκατάστασης νετ μετεριν πραγματοποιείται σε μια μέση περίοδο 6.5 ετών που μπορεί να κατέβει στα 4.5 έτη (σχετικά μεγάλα συστήματα σε ευνοϊκές συνθήκες εγκατάστασης) ή να ανέβει στα 8.5 έτη (στα μικρά συστήματα και με μικρότερες παραγωγικές επιδόσεις). Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι σε κάθε περίπτωση η διάρκεια απόσβεσης σε συνδυασμό με τον υπολειπόμενο χρόνο ζωής συντελούν σε μια πολύ αποδοτική επένδυση και το μόνο που θα μπορούσε να αλλοιώσει αυτήν την συνθήκη είναι διάφορες ανωμαλίες ή αστάθειες στην ευρύτερη οικονομική κατάσταση ή συστημικές αδυναμίες (τιμολόγια ενέργειας, αδυναμία τήρησης συμβατικών υποχρεώσεων).